Wady wzroku często są dziedziczne, bywa jednak, że pojawiają się one w efekcie różnych zaniedbań. Na ich konsekwencje szczególnie narażone są dzieci. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w 2050 roku co druga osoba będzie dotknięta krótkowzrocznością. Spora w tym wina smartfonów i komputerów, których ekrany nadmiernie skupiają nasz wzrok, a ponadto emitują szkodliwe dla oka promieniowanie.
Na co uważać i o czym pamiętać, by ustrzec je przed problemami ze wzrokiem
w przyszłości? Oto 7 rad, które możesz wdrożyć do życia swojej rodziny już dziś, nie ponosząc przy tym dużych kosztów:
1. Wprowadź do jadłospisu dziecka składniki bogate w beta-karoten i luteinę
O wzrok dziecka warto zadbać również od środka, wzbogacając jego dietę o produkty bogate w witaminy A (beta-karoten), C i E oraz minerały. Witaminę A znajdziemy m.in. w marchewce, dyni i warzywach o zielonych liściach, witamina C obecna jest w naci pietruszki, borówkach i cytrusach, natomiast witamina E w olejach roślinnych, pestkach słonecznika czy orzechach. W profilaktyce chorób oczu bardzo ważna jest także luteina. Nasz organizm nie wytwarza jej jednak samodzielnie, dlatego należy mu ją dostarczać z zewnątrz, jedząc brukselkę czy szpinak.
2. Zachęcaj dziecko do aktywności na świeżym powietrzu
Dla oczu nie ma lepszego światła niż dzienne, dlatego dziecko powinno spędzać na świeżym powietrzu możliwie jak najwięcej czasu. Jeśli to możliwe, wydłużcie czas przebywania dziecka na zewnątrz do dwóch godzin dziennie – według Światowej Organizacji Zdrowa to absolutne minimum, jakie powinnyśmy poświęcać na plenerowe aktywności.
3. Chroń oczy dziecka przed promieniowaniem UV
Okulary przeciwsłoneczne to nie tylko modny dodatek. Ich podstawowym zadaniem jest chronić oczy przed szkodliwym oddziaływaniem słońca. Prawdziwie skuteczne są jednak jedynie profesjonalne okulary przeciwsłoneczne z filtrem UVA, UVB, UVC – tylko takie modele zapewniają bowiem maksymalną ochronę. Jeśli twoje dziecko jeszcze takich nie ma, koniecznie się w nie zaopatrz przed latem. Pamiętaj! Muszą to być okulary z filtrem, a nie tanie, plastikowe szkiełka.
4. Ogranicz czas, który dziecko spędza przed ekranem telewizora, smartfona i komputera
Jak już wiemy, ekrany smartfonów, komputerów i telewizorów emitują szkodliwe dla wzroku promieniowanie o niebieskiej barwie. Dotyczy to w szczególności dzieci, których oczy są znacznie wrażliwsze na oddziaływanie wspomnianego promieniowania.
5. Dbaj o zdrowy sen dziecka
Długość i jakość snu ma duże znaczenie w regeneracji całego ciała także oczu i układu wzrokowego. Zbyt mało snu sprzyja zmęczeniu oczu, które powoduje podrażnienia i wysychanie.
6. Zadbaj o dobre oświetlenie w pokoju dziecka
Pokój dziecięcy pełni bardzo wiele funkcji. Dziecko przyjmuje w nim gości, bawi się, śpi, odrabia lekcje, czyta. Każda z tych czynności wymaga innego rodzaju oświetlenia, zarówno pod względem jego barwy, jak i ilości. Do zabawy i odpoczynku najlepsze jest ciepłe, nastrojowe oświetlenie, natomiast do nauki i czynności wymagających wzmożonej koncentracji – światło
o barwie tzw. chłodnej bieli. Konieczne będzie zatem kilka źródeł światła, które dziecko będzie mogło wykorzystywać w zależności od potrzeb:
Lampa sufitowa (światło o neutralnej lub ciepłej barwie).
Lamka nocna (światło o ciepłej barwie).
Lampa biurkowa (chłodne, białe światło).
7. Regularnie badaj wzrok dziecka
Badania wzroku u dzieci powinno wykonywać się w trzecim miesiącu, a następnie w trzecim i piątym roku życia. Potem kontrole powinny być powtarzane co rok, a nawet częściej, jeśli u dziecka zdiagnozowano wadę wzroku. Niestety badania okulistyczne nie są obowiązkowe. Wzrok jest sprawdzany jedynie przez pediatrów podczas cyklicznych bilansów. Jednak pediatra ma do dyspozycji jedynie podstawowe narzędzia diagnostyczne, przy pomocy których nie da się rozpoznać wszystkich wad wzroku. Dlatego jeśli widzimy u dziecka niepokojące objawy, np. tarcie, mrużenie oczu czy nieuzasadnioną niechęć do zajęć manualnych, takich jak kolorowanie czy rysowanie, warto skonsultować się ze specjalistą.
Z badaniem nie warto zwlekać: im wcześniej zdiagnozujemy wadę, tym mniejszej będzie wymagać korekcji. Poza tym niewielkie wady wzroku u dzieci do siódmego roku życia można też wyleczyć przy pomocy odpowiednich ćwiczeń.
Opracowała: Beata Rybińska- tyflopedagog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Węgrowie