Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją  

Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją  

Dzisiaj – 23 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją,

aby zwiększyć świadomość oraz wiedzę ludzi na całym świecie na temat tego czym jest ta choroba,

kiedy powstaje i jakie ma objawy oraz jak ją leczyć i jak jej zapobiegać.

W Polsce również od 2001 roku dzień 23 lutego ustanowiono Ogólnopolskim Dniem Walki z Depresją.  

Depresja jest zaburzeniem nastroju, które z roku na rok dotyka coraz większą liczbę dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Według danych statystycznych w Polsce cierpi na to zaburzenie już ponad 1,5 miliona ludzi.

Szczególnie niepokojące są fakty dotyczące znacznego wzrostu liczby przypadków wśród dzieci i młodzieży.

Szacuje się, że ponad 20 % nastolatków i 2 % dzieci choruje na zaburzenia depresyjne. 

Jednak dane te nie oddają prawdziwej skali tego zjawiska, gdyż wiele młodych ludzi nie zostaje zdiagnozowana.

W związku z tym ważna jest świadomość i rozumienie czym jest depresja

oraz możliwość szybkiego rozpoznania jej objawów

i skorzystania z pomocy w przypadku podejrzenia,

że ktoś z naszych bliskich może cierpieć z powodu tej choroby.   

Podłoże depresji 

Powodem powstawania zaburzeń depresyjnych są zarówno czynniki biologiczne, jak i środowiskowe. Liczne badania wskazują na genetyczne podłoże depresji, jednak nie jest to jedyny wskaźnik. Ogromne znaczenie dla powstawania tej choroby ma wpływ środowiska i doświadczeń życiowych. Wśród czynników ryzyka pojawienia się depresji u dzieci i młodzieży szczególne znaczenie ma środowisko rodzinne oraz rówieśnicze.   

Sytuacja rodzinna  

Istotny wpływ ma tutaj przede wszystkim jakość relacji rodzinnych, poczucie akceptacji, bezpieczeństwa, oparcia i zrozumienia. Jeżeli w rodzinie dochodzi do sytuacji konfliktowych, brakuje prawidłowej komunikacji, występuje przemoc psychiczna i/lub fizyczna, alkoholizm, dochodzi do zaniedbań czy odrzucenia emocjonalnego, nie ma prawidłowej opieki i możliwości zbudowania bezpiecznej więzi z rodzicami lub dziecko doświadcza utraty rodzica z powodu śmierci czy nagłej choroby, to istnieje wysokie ryzyko powstania zaburzeń depresyjnych.  

Środowisko rówieśnicze  

Grupa rówieśnicza wraz z rozwojem dziecka ma dla niego coraz większe znaczenie. Dziecko a potem nastolatek poszukuje wśród rówieśników akceptacji, zrozumienia, możliwości przynależenia. W okresie adolescencji to właśnie grupa rówieśnicza ma największy wpływ na kształtowanie się prawidłowej tożsamości oraz budowanie obrazu siebie. Jeżeli zatem zabraknie zrozumienia i wsparcia w grupie, a wręcz przeciwnie – pojawi się odrzucenie czy przemoc ze strony rówieśników, to takie negatywne doświadczenia mogą również spowodować rozwój depresji. Warto tutaj podkreślić, że w okresie dorastania szczególnie istotne staje się zbudowanie bliskich relacji przyjacielskich czy romantycznych. Każde niepowodzenie w tym zakresie może również bardzo silnie wpłynąć na stan psychiczny nastolatka.  

Każdy człowiek, który cierpi z powodu depresji wymaga indywidualnego podejścia i zrozumienia tego, co mogło spowodować powstanie choroby.  Prawidłowa ocena i rozpoznanie źródła problemu pozwala na podjęcie odpowiednich działań zmierzających do wyeliminowania lub zredukowania negatywnych czynników wywołujących zaburzenia nastroju.  

Objawy choroby 

Rozpoznanie depresji może czasami stwarzać problemy, gdyż symptomy są zależne od wieku i często pojawiają się stopniowo, rozwijając się w coraz bardziej dysfunkcyjne, a z czasem destrukcyjne zachowania.  

Wśród młodszych dzieci można zaobserwować zwiększenie płaczliwości i drażliwości. Dziecko częściej niż zwykle reaguje wybuchem złości lub płaczu, a jego reakcje są nieadekwatne do jego wieku i różnią się od wcześniejszego zachowania. Widoczna staje się niechęć do kontaktu z innymi dziećmi oraz do zabawy. Dziecko, które było wcześniej radosne i towarzyskie, nagle przestaje mieć na wszystko ochotę, zamyka się w sobie, chowa w swoim pokoju, odmawia aktywności, które do tej pory lubiło. Na nowe sytuacje reaguje wycofaniem. Staje się napięte i niespokojne, zgłasza lęk. Dotychczasowe metody radzenia sobie z emocjami, nie przynoszą rezultatów. Pojawiają się dolegliwości psychosomatyczne takie jak: bóle brzucha, biegunki, bóle głowy, zmęczenie i senność oraz zachowania regresywne – np.: moczenie nocne. 

Opisane powyżej niektóre zmiany w zachowaniu, jeśli trwają krótko i dziecko wraca do swojego wcześniejszego sposobu funkcjonowania, mogą być objawem kryzysu rozwojowego i nie powinny budzić niepokoju. Jeżeli jednak objawy się nasilają i obserwujemy, że samopoczucie dziecka nie ulega poprawie, należy niezwłocznie zgłosić się po pomoc, gdyż nawet małe dziecko może zachorować na depresję.  

W okresie adolescencji zaburzenia depresyjne mogą zacząć się przejawiać labilnością nastroju, drażliwością, obniżeniem motywacji i chęci do działania oraz nauki. Coraz bardziej widoczny staje się spadek aktywności psycho-ruchowej, pojawiają się problemy z koncentracją, uwagą i pamięcią oraz niechęć do podejmowania decyzji czy wchodzenia w nowe sytuacje. Często zachowaniom nastolatków towarzyszy lęk, obniżenie poczucia własnej wartości, siły i sprawczości. Osoba chorująca na depresję coraz częściej zamyka się w sobie, przeżywa poczucie winy, rezygnuje z kontaktów społecznych, wycofuje się z codziennych zajęć, nawet tych, które wcześniej sprawiały przyjemność. Coraz bardziej widoczny staje się smutek, przygnębienie, zniechęcenie, brak poczucia sensu. W dalszej kolejności mogą pojawiać się myśli rezygnacyjne a nawet samobójcze. To stopniowe pojawianie się objawów może być mylone z problemami wieku dorastania albo odbierane jest jako chwilowe pogorszenie nastroju. Jeśli jednak opisane powyżej symptomy utrzymują się przez dwa tygodnie, nie należy ich bagatelizować, gdyż może to oznaczać początek zaburzeń depresyjnych. Im szybciej uda się zgłosić po pomoc, tym większa szansa na zatrzymanie choroby na początkowym etapie, a co za tym idzie – zminimalizowanie jej negatywnych skutków. 

Leczenie 

Skuteczną formą leczenia depresji jest psychoterapia. Po zakończeniu diagnozy, psychoterapeuta proponuje odpowiednie, dobrane do indywidualnych potrzeb formy pomocy: 

1.Psychoterapię indywidualną, podczas której dziecko czy nastolatek pracuje z terapeutą nad zrozumieniem przyczyn powstawania zaburzeń oraz wypracowaniem sposobów radzenia sobie z emocjami, zwiększeniem samooceny, czy poradzeniem sobie z trudnymi, traumatycznymi doświadczeniami. 

2.Psychoterapię grupową, dzięki której dziecko lub nastolatek uczy się funkcjonowania w grupie rówieśniczej. 

3.Terapię rodzinną, w której bierze udział cała rodzina, tak aby zmienić dysfunkcyjne schematy i sposoby funkcjonowania całego systemu, a tym samym przyczynić się do obniżenia objawów depresyjnych u dziecka. 

4.Zajęcia psychoedukacyjne, podczas których rodzice i dzieci dowiadują się na czym polegają zaburzenia depresyjne, skąd się biorą i jak radzić sobie z jej objawami oraz przeciwdziałać nawrotom choroby. 

W razie konieczności dziecko lub nastolatek może być również skierowany na konsultację psychiatryczną w celu ewentualnego włączenia farmakoterapii jako dodatkowej formy leczenia. 

W dzisiejszych czasach depresja, ze względu na wysoki wskaźnik występowania

oraz poważne konsekwencje dla rozwoju,

stała się jedną z najpoważniejszych problemów

psychicznych dzieci i młodzieży. 

Niezmiernie ważne jest zatem obserwowanie zachowania

i samopoczucia swojego dziecka tak,

aby w razie potrzeby przyjść mu na czas z pomocą.

Podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych

już w okresie dzieciństwa w znaczący sposób przyczynia się

do poprawy jakości funkcjonowania w dorosłym życiu. 

W przypadku zauważenia u swojego dziecka

niepokojących objawów

zapraszamy do kontaktu z Poradnią

w celu umówienia wizyty ze specjalistą.